Czy drzemki w ciągu dnia są zdrowe?

Czy drzemki w ciągu dnia są zdrowe? Kiedyś drzemanie po obiedzie w przedszkolu było najgorszą karą, jaka mogła nas spotkać. Dzisiaj jest zupełnie odwrotnie — na pewno każdy z nas lubi uciąć sobie w ciągu dnia drzemkę. Jednakże zastanawiałeś się kiedyś, czy spanie w ciągu dnia jest zdrowe? Warto przyjrzeć się temu zjawisku i zastanowić się, jakie są jego zalety, jak i wady. Jaki wpływ na nasz organizm i samopoczucie mają drzemki w ciągu dnia?

Idea “power nap”

Pojęcie „power nap” zostało wprowadzone przez amerykańskiego psychologa, profesora Jamesa Maasa, który specjalizuje się w badaniach nad bezsennością. „Power nap”, po polsku drzemka mocy, to krótka drzemka, zwykle trwająca od 10 do 30 minut. Taki czas pozwala na dotarcie do etapu lekkiego snu, co przynosi korzyści w postaci poprawy czujności, koncentracji i nastroju. Unikanie głębokich faz snu zmniejsza ryzyko uczucia senności po przebudzeniu, co może zdarzyć się, jeśli drzemka jest zbyt długa. Krótki sen w ciągu dnia może przynieść liczne korzyści zdrowotne i psychiczne. Drzemki trwające od 10 do 20 minut umożliwiają “dotarcie” do lekkiego snu, co wspomaga poprawę funkcji poznawczych, zwiększa czujność, polepsza pamięć oraz przyspiesza reakcję. „Power nap” jest szczególnie przydatna dla osób, które odczuwają zmęczenie po lunchu lub mają długie godziny pracy. Krótka drzemka może pomóc nam w uniknięciu zmęczenia w ciągu dnia, które z kolei może prowadzić do wielu negatywnych skutków dla zdrowia i samopoczucia. Przede wszystkim obniża koncentrację i wydajność, co może skutkować błędami w pracy, nauce i codziennych obowiązkach, wpływając na ogólną efektywność. Mogą wystąpić także problemy z pamięcią, takie jak trudności w przetwarzaniu i przechowywaniu informacji. Dodatkowo, zmęczenie wpływa na nastrój, zwiększając poziom stresu, drażliwości oraz ryzyko wystąpienia depresji i lęku. Przewlekłe zmęczenie osłabia układ odpornościowy, zwiększając podatność na infekcje oraz prowadzi do problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, cukrzyca i zaburzenia metaboliczne.

Idealna pora na drzemkę

Idealna pora na drzemkę to wczesne popołudnie, zazwyczaj między 13:00 a 15:00. To właśnie wtedy nasz organizm naturalnie przeżywa spadek energii, znany jako „popołudniowy kryzys” (afternoon slump). Drzemka w tym okresie pozwala na krótki, regenerujący sen, który zwiększa czujność, poprawia koncentrację i ogólne samopoczucie, nie zakłócając nocnego snu. Czasami jednak drzemka w tych godzinach nie jest dla nas możliwa, np. przez pracę - wtedy należy przyjąć zasadę, że “power nap” powinniśmy odbyć nie później niż 4 godziny przed planowanym pójściem spać. Warto pamiętać, że szczególnie w intensywnych okresach pracy lub w czasie szczególnie dużego stresu „power nap” może być szczególnie korzystny. Umożliwiają one krótkie oderwanie się od pracy i przywrócenie energii, co może poprawić efektywność i zmniejszyć stres. Pracownicy mogą znaleźć czas na drzemki w przerwach, które są zaplanowane lub dostępne w ciągu dnia, co może pomóc w utrzymaniu wysokiego poziomu wydajności i koncentracji w trudniejszych momentach. W przypadku kobiet, które podczas miesiączki doświadczają zwiększonego zmęczenia, bólu i dyskomfortu, krótkie drzemki mogą być szczególnie pomocne w tym okresie. Zwiększone zmęczenie i dyskomfort spowodowane zmianami hormonalnymi mogą powodować uczucie wyczerpania i trudności w koncentracji. Krótka drzemka w ciągu dnia może zwiększyć poziom energii, zmniejszyć uczucie zmęczenia, a także przynieść ulgę od bólu menstruacyjnego oraz pomóc w redukcji stresu.

Zalety przysłowiowej poobiedniej drzemki

Podsumujmy sobie więc wszystkie zalety drzemki w ciągu dnia. Krótka drzemka jest idealnym sposobem na szybkie zwiększenie poziomu energii. Pomaga to pokonać popołudniowe zmęczenie, które często pojawia się po lunchu, i zwiększa aktywność, co jest szczególnie przydatne w okresach wzmożonego wysiłku fizycznego czy umysłowego. Dzięki krótkiej drzemce poprawia się koncentracja, co przekłada się na wyższą efektywność w pracy, nauce oraz innych codziennych zadaniach. Lepsza zdolność koncentracji i większa efektywność pomagają w osiąganiu lepszych wyników, a także w szybszym rozwiązywaniu problemów. Dodatkowo, drzemki wspierają procesy pamięciowe, pomagając w konsolidacji informacji i poprawie zdolności przypominania sobie ważnych szczegółów. To szczególnie istotne dla osób, które uczą się nowych informacji, np. w szkole lub pracują nad skomplikowanymi projektami. Krótki sen w ciągu dnia może również pomóc w obniżeniu poziomu stresu i poprawie nastroju. Przysłowiowa poobiednia drzemka daje możliwość chwilowego odprężenia, co redukuje napięcie i stres, a także poprawia samopoczucie. Regularne drzemki mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie serca, ponieważ badania sugerują, że krótki sen w ciągu dnia może przyczynić się do obniżenia ciśnienia krwi, co jest korzystne dla układu krążenia i ogólnego zdrowia serca. Co więcej, przysłowiowa poobiednia drzemka wspiera naturalny rytm dobowy, pomagając w utrzymaniu prawidłowego cyklu snu i czuwania. Poprawia to jakość nocnego odpoczynku w łóżku, co przekłada się na lepszy wypoczynek i regenerację w nocy

Wady przysłowiowej poobiedniej drzemki

Drzemki w ciągu dnia, mimo licznych korzyści, mają również pewne wady, które warto rozważyć. Jednym z głównych ryzyk jest możliwość zakłócenia nocnego snu. Drzemki zbyt późno w ciągu dnia mogą utrudnić zasypianie wieczorem, prowadząc do bezsenności i obniżonej jakości snu w nocy. Kolejnym problemem jest uczucie ospałości po przebudzeniu, które może wystąpić, szczególnie jeśli drzemka trwa dłużej niż 30 minut i wpadniemy w głębszą fazę snu. To zjawisko, znane jako inercja snu, może utrudniać natychmiastowe powrócenie do pełnej aktywności. Częste drzemki mogą również wpłynąć na naturalny rytm dobowy organizmu, co prowadzi do zaburzeń w cyklu snu i czuwania. Regularne zakłócanie rytmu dobowego może utrudniać utrzymanie zdrowych nawyków snu. Dodatkowo, jeśli drzemki są źle zaplanowane, mogą przyczynić się do ogólnego uczucia zmęczenia, zamiast przynosić ulgę. Innym problemem jest przyzwyczajenie się do drzemek jako stałego elementu rutyny. Regularne korzystanie z drzemek może sprawić, że organizm zacznie traktować je jako niezbędny element dnia, co może prowadzić do problemów, gdy drzemki nie są możliwe do zrealizowania. Taki nawyk może sprawić, że codzienne zmęczenie będzie się utrzymywać, a drzemki staną się sposobem radzenia sobie z problemem zamiast jego rozwiązania. Warto zatem świadomie planować drzemki i dostosowywać je do indywidualnych potrzeb, aby czerpać z nich jak najwięcej korzyści, minimalizując jednocześnie potencjalne negatywne efekty.

Drzemki w ciągu dnia mogą być zdrowe, o ile trwają maksymalnie 30 minut i odbywają się nie później niż 4 godziny przed snem. Krótkie drzemki zapobiegają uczuciu ospałości po przebudzeniu i nie zakłócają nocnego snu. Dodatkowo mogą poprawić naszą koncentrację oraz wydajność w ciągu dnia, co jest szczególnie korzystne w przypadku osób pracujących lub uczących się. Ważne jest jednak, aby znaleźć odpowiedni moment na drzemkę, aby nie wpłynęła ona negatywnie na nasz rytm dobowy.

Przeczytaj także: Sen w ciąży - jak spać, aby zregenerować organizm przyszłej mamy?